(ปัญญา อินฺทปญฺโญ)วัดไร่ขิง
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ เดิมชื่อ ปัญญา ทิพย์มณฑา เป็นบุตรของนายไป๋และนางแช่ม ทิพย์มณฑา อาชีพกสิกรรม เกิดเมื่อวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2465 ที่อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม ได้บรรพชาเป็นสามเณรเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2477 ขณะมีอายุได้ 12 ปี ณ วัดกลางบางแก้ว อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม พระครูปัจฉิมทิศบริหาร (เกิด) วัดงิ้วลาย ตำบลงิ้วลาย อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เป็นพระอุปัชฌาย์ ต่อมาเมื่ออายุได้ 20 ปี จึงได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุที่วัดเดิม เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2485 โดยมีพระพุทธวิถีนายก (เพิ่ม ปุญฺญวสโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ และได้รับฉายาว่า “อินทฺปญฺโญ”
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ดำรงตำแหน่งในทางปกครองคณะสงฆ์ อาทิ เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม และที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 14 เป็นต้น สำหรับสมณศักดิ์ชั้นสุดท้ายเป็นที่พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ พระราชาคณะเจ้าคณะรอง ชั้นหิรัญบัฏ เมื่อ พ.ศ. 2539 ตลอดชีวิตของท่าน ได้ทุ่มเทเวลาให้กับการพัฒนาด้านบริการชุมชนและสาธารณสุข โดยเฉพาะการสร้างโรงพยาบาลเมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง) ซึ่งมีชื่อเสียงในด้านการรักษาดวงตา
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินทปญฺโญ) มีโรดประจำตัวคือโรคเบาหวาน โรคหัวใจ และความดันโลหิตสูง และป่วยเรื้อรังมานานนับสิบปี ท่านได้เข้ารักษาตัวครั้งสุดท้ายที่โรงพยาบาลธนบุรี เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 และมรณภาพเมื่อกลางดึกวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 ด้วยอาการสงบจากอาการติดเชื้อที่ปอดและกระแสโลหิต สิริรวมอายุได้ 85 ปี 4 เดือน 5 วัน พรรษา 65 พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้ำสรงศพและพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ตามสมณศักดิ์ของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์
ประวัติการทำงาน
– พ.ศ. ๒๔๙๖ เป็นพระธรรมธรจังหวัดนครปฐม
– พ.ศ. ๒๕๐๓ เป็นเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง เป็นพระอุปัชฌาย์
– พ.ศ. ๒๕๐๘ เป็นเจ้าคณะจังหวัดนครปฐม เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดพระงาม
– พ.ศ. ๒๕๑๗ เป็นผู้รักษาการเจ้าคณะจังหวัดนครปฐม เป็นรองเจ้าคณะภาค ๑๔ (จังหวัดนครปฐม จังหวัดสุพรรณ จังหวัดกาญจนบุรี จังหวัดสมุทรสาคร)
– พ.ศ. ๒๕๓๓ รับพระบัญชาแต่งตั้งให้เป็นเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง (พระอารามหลวง)
– พ.ศ. ๒๕๔๔ เป็นเจ้าคณะภาค ๑๔
– พ.ศ. ๒๔๘๕ เป็นครูสอนปริยัติธรรม
– พ.ศ. ๒๔๘๖ เป็นกรรมการตรวจประโยคนักธรรมสนามหลวง
– พ.ศ. ๒๔๘๘ เป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนบาลี วัดตุ๊กตา อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
– พ.ศ. ๒๔๙๕ เป็นอาจารย์ใหญ่โรงเรียนสหศึกษาบาลี วัดพระปฐมเจดีย์ จังหวัด
– นครปฐม เป็นผู้รักษาการแทนศึกษาอำเภอเมืองนครปฐม
– พ.ศ. ๒๔๙๘ เป็นศึกษาจังหวัดนครปฐม
– พ.ศ. ๒๕๐๑ เป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนบาลี วัดอ้อมใหญ่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม
– พ.ศ. ๒๕๐๓ เป็นเจ้าสำนักเรียนโรงเรียนบาลีวัดไร่ขิง เป็นผู้อุปถัมภ์โรงเรียนวัดไร่ขิง (สุนทรอุทิศ) เป็นผู้อุปถัมภ์โรงเรียนอนันต์สุนทรศึกษา ชื่อปัจจุบัน คือ โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา
– พ.ศ. ๒๕๐๕ เป็นกรรมการอุปถัมภ์โรงเรียนเพิ่มวิทยามูลนิธิ อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
– พ.ศ. ๒๕๑๒ เป็นกรรมการตรวจประโยคบาลีสนามหลวง
– พ.ศ. ๒๕๑๗ เป็นอาจารย์ใหญ่โรงเรียนศึกษาผู้ใหญ่ วัดไร่ขิง
– พ.ศ. ๒๕๑๘ เป็นผู้อำนวยการฝึกซ้อมอบรมบาลีก่อนสอบของคณะสงฆ์ภาค ๑๔
– พ.ศ. ๒๕๒๒ เป็นผู้อำนวยการโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดไร่ขิง
งานเผยแผ่
– พ.ศ. ๒๔๙๖ เป็นพระธรรมทูต อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม เป็นอนุกรรมการอบรมประชาชน(อ.ก.ช.)
– พ.ศ. ๒๕๐๓ – ปัจจุบัน อบรมพระภิกษุสามเณรภายในวัดเสมอหลังเวลาทำวัตรเช้า-เย็น
– พ.ศ. ๒๕๑๒ – ปัจจุบัน เป็นผู้อำนวยการฝึกซ้อมอบรมพระอุปัชฌาย์ในเขตภาค ๑๔
ความดีความชอบที่ได้รับ
– ๕ ธันวาคม ๒๕๐๐ ได้รับพระราชทานเป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอกที่ พระครูทักษิณานุกิจ
– ๕ ธันวาคม ๒๕๐๔ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที พระปัญญาวิมลมุณี
– ๕ ธันวาคม ๒๕๑๑ ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็น พระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชปัญญาภรณ์
– ๕ ธันวาคม ๒๕๒๔ ได้รับพระราชทานเลื่อสมณศักดิ์ เป็น พระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพวรเวที
– ๕ ธันวาคม ๒๕๓๓ ได้รับพระราชทานเลื่อสมณศักดิ์ เป็น รองสมเด็จพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมมหาวีรานุวัตร
– ๕ ธันวาคม ๒๕๓๙ ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์ เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะชั้นหิรัณยบัฎ ในตำแหน่ง พระอุบาลีคุณูปมาจารย์
เกียรติคุณ
– พ.ศ. ๒๕๒๖ ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณผู้บำเพ็ญประโยชน์ด้านการศึกษาจากรัฐมนตรีว่าการ กระทรวงศึกษาธิการ ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณผู้บำเพ็ญประโยชน์ ด้านการประถมศึกษา จากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
– พ.ศ. ๒๕๒๗ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าบริจาคทรัพย์ซื้อที่ดิน มอบให้โรงเรียนภัทรญาณวิทยา จังหวัดนครปฐม ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าอุปถัมภ์การจัดงานครบรอบ ๖๐ ปี ของสมาคมศิษย์เก่าพลศึกษา
– พ.ศ. ๒๕๒๘ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าให้การอุปการคุณแก่สมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
– พ.ศ. ๒๕๒๙ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าได้มอบเงินสมทบทุน “มูลนิธิคนหนังสือพิมพ์”
– พ.ศ. ๒๕๓๐ ได้รับพระราชทานเกียรติคุณบัตรและเสมาธรรมจักรในฐานะบุคคลผู้ทำคุณประโยชน์ ต่อพระพุทธศาสนา ประเภท “ส่งเสริมพัฒนาชุมชนโดยใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา” จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
– พ.ศ. ๒๕๓๑ ได้รับปริญญาพุทธศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาครุศาสตร์) จากมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์
– พ.ศ. ๒๕๓๒ ได้รับปริญญาศิลปศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาการพัฒนาชุมชน) จากสภาการฝึกหัดครได้รับโล่เกียรติคุณแสดงว่าเป็นผู้ให้การสนับสนุนกิจกรรม ของสมาคมไปรษณีย์โทรเลข
– พ.ศ. ๒๕๓๓ ได้รับโล่เกียรติคุณแสดงว่าให้ความอนุเคราะห์สนับสนุนโครงการอบรมเชิงปฎิบัต ิการ “เรื่องเทคนิคการให้ คำปรึกษาแบบกลุ่ม “Sensitivity Training” ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้ให้ความอนุเคราะห์ปรับปรุงห้องบริการโสต ทัศนวัสดุ ในหอสมุดและโครงการห้องสมุดสู่ชนบทของวิทยาลัยครูนครปฐม
– พ.ศ. ๒๕๓๔ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้จัดสร้างห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี”
– พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้ให้การอุปถัมภ์แก่โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยาจากกรมสามัญ
– พ.ศ. ๒๕๓๖ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นบุคคลดีเด่นแห่งวงการศึกษาของชาติสาขาการ พัฒนาชุมชน จากสมาคมศึกษานิเทศก์แห่งประเทศไทย ได้รับปริญญาบัตรศึกษาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาประชากรศึกษา) จากมหาวิทยาลัยมหิดล
– พ.ศ. ๒๕๓๗ ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นบุคคลดีเด่นด้านบำรุงส่งเสริมพระพุทธศาสนา พัฒนาสังคม การศึกษาและวัฒนธรรมไทย จากผู้ว่าราชการจังหวัดนครปฐม ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้ทำคุณประโยชน์ต่อเยาวชนดีเด่น จากรองนายกรัฐมนตรี
– พ.ศ. ๒๕๔๐ ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณในฐานะผู้มีอุปการะคุณต่อวงการห้องสมุดจากสมาคม ห้องสมุดแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี